75. VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI
Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 1947 yılında kutlanmaya başlamıştır. Amacı; Veremle ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve bu hastalığa bütün kesimlerin dikkatinin çekilmesi olduğunu dile getiren Yozgat İl Sağlık Müdürümüz Dr.Fatih ŞAHİN şu açıklamalarda bulundu: ”Tüberküloz basili hava yolu ile bulaşır, basilin kaynağı tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen aktif akciğer ve larinks tüberkülozu hastalaradır.Hastalık, hasta insanlardan öksürme ve hapşırma ile ortama yayılan mikrobun solunum yolu ile alınması sonucu bulaşır, tedavi edilmeyen her hastanın yılda 10-15 kişiye hastalığı bulaştırma riski vardır. Tüberküloz hastalığı saç ve tırnak hariç tüm doku ve organları tutabilir, tuttuğu doku ve organa göre bulgu ve belirti gösterir, ancak en çok akciğerlerde görülür (%60-70). Hastalığın tuttuğu diğer organlar arasında en sık görülenler; plevra, lenf bezleri, kemikler, böbrekler ve beyin zarlarıdır (menenjit). Belirtileri: Genel yakınmalar: Halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, çocuklarda kilo alamama, ateş, gece terlemesi vb. olabilir. Solunum sistemi yakınmaları: Öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığıdır. Larinks tüberkülozu ses kısıklığı yapabilir. Diğer organları tutan tüberküloz hastalığında ilgili organa ait bulgular olabilir (lenfadenopati, hematüri, eklemde şişlik vb.). İki-üç haftadan uzun sürenve non-spesifik antibiyotik tedavisi almış olmasına rağmen klinik yanıt alınamayan öksürükte tüberküloz hastalığından şüphelenmek gerekir.Tüberküloz hastalığının kesin tanısı balgamda verem mikrobunun gösterilmesi ile konulur. Tüberküloz, bildirimi zorunlu bir hastalıktır. Tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında tanı konulan hastaların 24 saat içinde ilgili ilçe Sağlık Müdürlüğüne, Toplum Sağlığı Merkezine bildirilmesi gereklidir. Tanı konulan tüm verem hastaları, verem savaş dispanserinde kaydedilir. Tüberküloz tedavisi standarttır. Bu standart tedavi, hastanede ya da dispanserde aynı şekilde düzenlenir. Yeni tüberküloz hastalarının tedavisinde standart tedavide genellikle iki ay 4 farklı ilaçla ve dört ay 2 ayrı ilaçla olmak üzere 6 aylık tedavi uygulanmaktadır. Tedavide kullanılan bütün ilaçlar verem savaşı dispanserlerinden ücretsiz verilir. Tedavide verilen ilaçların düzenli içilmesi çok önem taşıyor. Çünkü hastaların bir kısmı tedaviyi terk etmekte ve toplumda basil saçmayı sürdürmektedirler. Hastanın ilaçlarını içtiğinden emin olmak için her doz ilacı bir sağlık personelinin veya başka bir görevlinin gözetiminde içirmek en uygun yoldur. Verem Aşısı (BCG) aşısı özellikle çocuklarda kanla yayılan ve ağır seyreden tüberküloz hastalığını (menenjit ve miliyer TB) önlemede etkilidir. Ülkemizde BCG aşısı doğumdan sonra 2. ayını bitiren bebeklere aile sağlığı merkezleri ve verem savaşı dispanserlerinde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Aşı zamanı geçirilirse 6 yaşa kadar yapılabilir, ancak bu durumda önce tüberkülin deri testi (TDT) yapılması gerekir”diyen Dr.Fatih ŞAHİN açıklamalarına istatistiki verilerle devam ederek “Tüberküloz dünya genelinde en çok ölüme neden olan 13. nedendir. Tek bir enfeksiyon ajanından olan ölümlerin de COVID-19’dan sonra ikinci sıradaki nedenidir.Dünya genelinde 2020 yılında 1.5 milyon insan tüberkülozdan hayatını kaybetmiştir .Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün Küresel Tüberküloz 2021 Raporuna göre dünya genelinde tüberküloz görülme sıklığı (insidans) ve tüberkülozdanölümler düşmektedir. Dünya genelinde 2020 yılında 10 milyon yeni tüberküloz hastası ortaya çıkmıştır. Dünyada 2000-2020 yılları arasında TB tedavisi ile 66 milyon hayat kurtarılmıştır. Türkiye’de tüberküloz görülme sıklığı (insidans) her yıl yaklaşık %3-4 oranında azalmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayınlanan Küresel Tüberküloz 2020 Raporu’nda;Türkiye’nin 2019 yılı yeni ve nüks olgularındaki tedavi başarısı %83’tür.Ülkemizde 2020 yılında verem savaş dispanserlerine kayıtlı toplam tüberküloz hastası 8.925’dir.2020 yılı hastalarının %15,9’u (1.420 hasta) yabancı ülke doğumlu hastadır. ” Dünya veÜlkemizdeki istatistikiverileri paylaştı ve,
“Sağlık Bakanlığımız ile Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı arasında 2017 yılında yapılan protokol çerçevesinde “Psiko-Sosyal ve Mali Kayıp Yaşayan Tüberküloz ve SSPE Hastalarına Yönelik Düzenli Nakdi Yardım Programı” başlatılmıştır. Program kapsamında ekonomik ve sosyal güçlükler yaşayan tüberküloz hastalarımıza 2018 yılı Şubat ayından itibaren nakdi yardım verilmeye başlanmıştır. Hafta boyunca; Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Önerileri ve Bilim Kurulunun kararları dikkate alınarak Koronavirüs (COVID-19) tedbirleri kapsamında;Müdürlüğümüz tarafından yalnızca yazılı ve görsel medya yoluyla etkinlikler yapılacaktır” diyerek sözlerine son verdi.