26 Nisan – 2 Mayıs Avrupa Aşı Haftası
26 Nisan-02 Mayıs 2021 tarihleri arasında düzenlenmesine karar verilen Avrupa Aşı Haftası’nda ana tema ‘’Aşılar Bizi Yakınlaştırır’’ ve “Yeni Aşılar Yeni Umutlar” olarak belirlenmiştir. Ülkemizde gerçekleştirilecek Avrupa Aşı Haftası etkinliklerinde 0-5 yaş arası eksik aşılı ve aşısız çocukların aşılarının tamamlanması, okul çağındaki çocukların eksik olan aşılarının tamamlanması ve erişkinlerde de aşılanma talebinin artırılması hedeflenmektedir. Buna göre; 26 Nisan-02 Mayıs 2021 tarihleri arasında Avrupa Aşı Haftası’nda çocuklarının eksik aşıları olan ailelerin bağlı bulundukları aile sağlığı merkezlerine başvurarak çocuklarını aşılatmaları gerekiyor.
Aşı Nedir?
İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri v.b mikropların hastalık yapma karakterlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin etkilerinin ortadan kaldırılarak geliştirilen biyolojik maddelere AŞI denir.
Aşı insanları hastalıktan ve onun bütün kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanır.
Aşı Nasıl Etki Eder?
Vücutta savunma mekanizmasını uyararak hastalık etkenini tanıyan ve bu etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok eden koruyucu maddelerin oluşmasını sağlar. Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için savaşır.
Aşı hangi hastalıklardan korur?
DaBT (karma aşı) difteri, boğmaca ve tetenozdan polio aşısı çocuk felcinden, Hib aşısı H. İnfluenza tib b’ye bağlı menenjit, zatüre ve orta kulak iltihaplarından KPA(konjuge pnömokok aşısı) ise zatüre ve beyin iltihabından, Hep-B aşısı hepatit B ye bağlı B tipi sarılık, siroz ve karaciğer kanserinden, BCG aşısı veremden KKK(kızamık- kızamıkçık- kabakulak) aşısı kızamığa bağlı zatüre ortakulak iltihabı ve SSPE(subakut sklerozan panensefalit) hastalığından doğumsal kızamıkcık sendromu ve kabakulaktan, Hep-A aşısı hepatit A ya bağlı A tipi sarılıktan korur.
Aşılar Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir?
Daha önce büyük salgınlar ve ölümlere yol açan çiçek hastalığı 1977 yılından itibaren tamamen yok edilmiştir. Hastalık etkeni yok edildiğinden çiçek aşısı uygulamalarına ihtiyaç kalmamış ve aşılama durdurulmuştur.
Yine çok önemli bir çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı olan poliomiyelit (çocuk felci) hastalığına karşı dünya genelinde yaygın aşılama çalışmaları yapılmış ve hastalık yok edilme aşamasına getirilmiştir. 1988 yılında 350.000 olan vaka sayısı 2011 yılında 650 vaka olarak gerçekleşmiştir. Ülkemizde son polio vakası 26 kasım 1998 tarihinde görülmüştür. Ancak halen dünyada vakaların görülmesi nedeniyle program ve aşılama çalışmalarına devam edilmektedir. Polio eradikasyon programı çalışmaları ile ülkemizinde içinde bulunduğu dünya sağlık örgütü Avrupa bölgesi 21 Haziran 2002’de “Poliodan arındırılmış bölge” sertifikası ile belgelendirilmiştir.
Ülkemizde 2002 yılından bu yana yürütülmekte olan kızamık eliminasyon programı kapsamında gerçekleştirilen yoğun aşılama kampanyaları ve rutin aşılama ile kızamık vaka sayılarında çok büyük düşüşler kaydedilmiştir.
Aşılamanın öneminin her fırsatta vurgulanarak eksik aşılı çocukların aşılarının tamamlatılması için aile hekimlerine müracaatlarının sağlanması büyük önem arz etmektedir.
Sağlıklı bir toplum için aşılarımızı ihmal etmeyelim.
İl Sağlık Müdürü
Dr.Fatih ŞAHİN