1 ARALIK DÜNYA AIDS GÜNÜ
02 Aralık 2019

HIV enfeksiyonubağışıklık sisteminin zayıflaması ve fırsatçı enfeksiyonlara açık hale gelmesiyle karakterize kronik bir  enfeksiyon olup AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu) bu virüs tarafından oluşturulan hastalıklar tablosudur. Dünya Sağlık Örgütü tarafından HIV/AIDS farkındalığını artırmak için 1988 yılında 1 Aralık Dünya AIDS Günü olarak kabul edilmiştir.

Enfeksiyon korunmasız cinsel temas, ortak paylaşılan enjektörlerle damar içi madde kullanımı, enfekte kan transfüzyonu yoluyla veya anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum sırasında/doğum sonrasında emzirmeyle bulaşabilmektedir. Bulaş yolları nedeni ile HIV enfeksiyonu tüm yaş gruplarında görülebilmekle birlikte en fazla bulaş cinsel yolla görülmektedir. Dokunmak, tokalaşmak ve sarılmakla, gözyaşı, ter ve tükürükle, giysilerin ortak kullanılması ile tabak, çatal, kaşık bıçak ve bardak paylaşmak ile HIV bulaşmamaktadır.

İlk çıkışı 1960’lara dayanan HIV enfeksiyonu tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir toplum sağlığı sorunu oluşturmaktadır.  Ülkemiz   HIV / AİDS ‘in az görüldüğü ülkeler arasında olmakla birlikte vaka sayısında  son yıllarda artış gözlenmektedir.2010 yılında HIV pozitif kişi sayısı 539 iken, 2018 yılında bu sayı yedi kat artış göstererek 3719 olmuştur. İlk vakanın görüldüğü tarih olan 1985 yılından bu yana doğrulama testi yapılarak bildirilen vakaların % 80’i erkek, % 20’si kadın olup; % 15,5’i yabancı uyruklu kişilerden oluşmaktadır. Vakaların en fazla görüldüğü yaş grubu ise 25-29 ve 30-34 yaş grubudur.

Doğrulama testiyle tespit edilen vakaların tedavisi gizli şekilde yürütülmekte olup tedavi, bulaştırıcılığı azaltmakta ve enfeksiyonun anneden bebeğe geçişini engelleyebilmektedir. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta tedaviye erken dönemde başlanması , düzenli takip ve tedavi ile bulaşın engellenmesi, kişinin yaşam süresinin uzaması, yaşam kalitesinin artması ve sonuçta HIV ile ilişkili hastalık ve ölümlerin azaltılmasının sağlanmasıdır.

HIV enfeksiyonu önlenebilir bir hastalıktır ve korunma önlemleri tedaviden çok daha etkili ve ucuzdur. En sık görülen bulaşma yolunun cinsel temas olması nedeni ile korunmada ‘’tek eşlilik’’ en önemli unsurdur. Şüpheli durumlarda ise vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna müracaat ederek test yaptırmak gereklidir.Toplum sağlığını korumak amacıyla hastalık oluşmadan  HIV/AIDS’den korunma ve bulaşma yolları hakkında başta risk grupları olmak üzere tüm toplumu bilgilendirip farkındalık yaratmak  önem arz etmektedir. Bu amaçla  tüm hedef gruplarda  eğitim faaliyetlerinin desteklenmesi için çalışmalar yürütülmektedir.