ORGAN BAĞIŞI HAFTASI (3-9 KASIM)
Organ bağışı nedir?
Bir kişinin
hayatta iken kendi isteği ile, tıbben yaşamı sona erdikten (beyin ölümü
gerçekleştikten) sonra doku ve organlarının, başka hastaların tedavisi için
kullanılmasına izin vermesidir. Organ bağışı iki şahit huzurunda belgelenir,
akli dengesi yerinde olan ve 18 yaşından büyük herkes organ bağışında
bulunabilir. Organlarının biri bağışlanabileceği gibi tamamı da bağışlanabilir.
Vefat eden kişi hayattayken organ-doku bağışında bulunmadıysa, bu kişinin
hastane şartlarında beyin ölümü gerçekleştiğinde birinci derece akrabalarının
organ-doku bağışı konusunda karar verme yetkileri vardır.
Hangi organların nakli yapılabilir?
Ülkemizde
nakli yapılan organlar; böbrek, karaciğer, kalp, akciğer, pankreas ve ince
barsaktır.
Nakli yapılan
dokular ise; kalp kapağı, kornea, kemik, kemik iliği, deridir. Organ Nakli
Kimlerden Yapılır?
Organ ve doku nakli, canlıdan ve kadavradan olmak üzere iki şekilde olmaktadır.
1. Kadavra donör (verici): Yoğun bakımda tedavisi devam ederken, beyin ölümü
gelişmiş hastaların organları bağışlandığı takdirde bunlar kadavra donör olarak
tanımlanmaktadır.
2. Canlı donör: Organ nakli gereken hastanın eşi veya yakın akrabaları doku,
kan grubu vb. uyum mevcut ise organ bağışında bulunabilmektedir. Bunlar canlı
donör olarak bilinmektedir.
Türkiye’de organ bağışı:
Ülkemizde
25844 hasta organ bağışı için beklemektedir.
Türkiye’de
2017 yılında 87.147 kişi organ bağışı yapmışken 2018 yılında Ocak ve Kasım
ayları arasında 58.241 kişi bağış yapmıştır. Yozgat ilinde 2017 yılında 295
kişi bağış yapmışken 2018 yılında on aylık dönemde 398 kişi bağış yapmıştır.
Organ Bağışı için nereye başvurmak gerekir?
Organ bağışı
yapmak isteyen vatandaşların; İl Sağlık Müdürlüğü, hastane ve organ nakli yapan
merkezlere başvurması gerekmektedir. Bu merkezlerde başvuran kişiye ‘bağış
kartı’ verilir, kişinin bu kartı her zaman yanında taşıması gerekmektedir.
Organ bağışı
yapmış olsa bile kişinin ölümü hastane dışında gerçekleştiyse organları
alınmaz. Yalnızca hastanede tıbbi olarak ölümü gerçekleşen bağışçıların
organları alınabilir.
Organ bağışı
yapıldığı mutlaka, kişinin yakınlarına da bildirilmelidir. Bunun nedeni; bir
kişide beyin ölümü gerçekleştiğinde akrabalarının organ
bağışı konusunda karar vermelerinin istenmesidir.
Bağış yapan
kişi sonradan fikrini değiştirir ise; verilen “Doku ve Organ Bağış Belgesi”ni
yırtarak atması ve bu karar değişikliğini ailesine bildirmesi yeterlidir.
Organ bağışı dinen caiz midir?
Din İşleri
Yüksek Kurulu'nun 06.03.1980 tarih ve 396/13 sayılı kararı ile organ naklinin
caiz olduğu belirtilmiştir. Hayatı veya hayatî bir uzvu kurtarmak için başka
çare olmadığında, bazı şartlara uyularak kan, doku ve organ nakli yolu ile tedavinin
caiz olacağı bildirilmiştir. “Her kim bir hayatı kurtarırsa bütün insanları
kurtarmış gibi olur.” (Mâide, 5/32) ayeti de buna ışık tutmaktadır.
Bir organ bağışla bir hayat bağışla
Ülkemizde her
yıl 2 bin kişi organ nakli beklerken hayatını kaybetmektedir. .2016 yılında
beyin ölümü gerçekleşen 1998 kişiden ancak 563 ünün ailesi organ bağışını kabul
etmiştir.
Bağışladığınız
her bir organla bir hayat kurtarabilirsiniz. Ayrıca bağışlanan dokularınızla birçok
hastanın hayatını iyileştirebilirsiniz.
Unutmayın her bağış yeni bir hayattır.
Kaynaklar:
https://organkds.saglik.gov.tr/KamuyaAcikRapor.aspx?q=BAGIS
https://organkds.saglik.gov.tr/KamuyaAcikRapor.aspx?q=ORGANBEKLEME
http://www.corumadsm.saglik.gov.tr/TR,48825/organ-bagisi-haftasi.html
https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/993/organ-bagisi-caiz-midir
