71. VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA
HAFTASI
(07-13 Ocak 2018)
“Verem Eğitim ve Propaganda
Haftası” 1947 yılında kutlanmaya başlamıştır. Her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden başlayan haftada
kutlanan “Verem Eğitim ve Propaganda Haftası’nın amacı
verem ile ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve bu hastalığa bütün kesimlerin
dikkatinin çekilmesidir.
VEREM HASTALIĞININ ETKENİ
·
Veremin etkeni “Mycobacterium tuberculosis”
basilidir.
·
Uzun sürede çoğalır, kültürde 2-6 haftada üreyen
ve oksijenli ortamda yaşayan bir basildir.
VEREMİN BULAŞMASI
·
Verem basilinin kaynağı, tedavi görmemiş veya
düzenli tedavi görmeyen aktif akciğer ve gırtlak (larinks) veremi olan
hastalardır.
·
Basil hava yolu ile bulaşır.
·
Hasta insanlardan öksürme ve hapşırma ile ortama
yayılan mikrobun solunum yolu ile alınması sonucu bulaşır.
·
Tedavi edilmeyen her hasta yılda 10-15 kişiye
hastalığı bulaştırır.
·
Balgam yayması (ARB) pozitif bulunan ve
akciğerinde kavitesi (yara-kovuk) olan hastalar daha fazla basil saçarlar.
·
Basil kaynağı ile karşılaşma süresi, ortamın
genişliği ve havalanması bulaşmada önemlidir.
·
En çok hastanın aile bireylerine ve yakın çalışma
arkadaşlarına bulaşma olur.
·
Tedavi ile basil sayısı çok kısa sürede azalır.
Hastaların çoğunda ortalama 2-3 haftada bulaştırıcılık yok olur.
VEREM HASTALIĞININ BELİRTİLERİ
·
terlemesi.
·
Solunum sistemi yakınmaları: Öksürük,
balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığıdır.
·
Gırtlak veremi ses kısıklığı yapabilir.
·
Diğer organları tutan verem hastalığında ilgili
organa ait bulgular olabilir.
·
İki- üç haftadan uzun süren ve non-spesifik antibiyotik
tedavisi almış olmasına rağmen klinik yanıt alınamayan öksürükte verem hastalığından şüphelenmek gerekir.
VEREM TANISI
- Verem hastalığının kesin tanısı, balgamda verem mikrobunun
gösterilmesi ile konulur. Basilin mikroskopta gösterilmesi ya da kültürde
üretilmesi gereklidir.
- Hastanın semptomları ve röntgen bulguları, hastalıktan
şüphelenmeyi sağlar. Semptomlar yavaş gelişir.
·
Akciğer veremi akciğer röntgen filminde bazı
belirgin değişikliklere yol açar. Bu değişiklikler doktorun veremden
şüphelenmesine yol açar.
·
Verem tanısında kullanılan deri testi (TDT)
vücutta mikrobun olduğunu gösterir. Enfeksiyon veya hastalık olabilir. Bu
konudaki değerlendirmeyi ilgili doktor yapar.
VEREMİN TEDAVİSİ
·
Toplum Sağlığı Merkezi Verem Savaşı Dispanseri
Birimlerinde (VSD) veremin teşhis ve tedavisi ücretsizdir.
·
Veremin tedavisi standarttır. Bu standart tedavi,
hastanede ya da dispanserde aynı şekilde düzenlenir. Yeni verem hastalarının
tedavisinde standart tedavide genellikle iki ay 4 farklı ilaçla ve dört ay 2
ayrı ilaçla olmak üzere 6 aylık tedavi uygulanmaktadır.
·
Tedavide kullanılan bütün ilaçlar verem savaşı
dispanserlerinden ücretsiz verilir.
·
Tedavide verilen ilaçların düzenli içilmesi çok
önem taşır. Çünkü hastaların bir kısmı tedaviyi terk etmekte ve toplumda basil
saçmayı sürdürmektedirler.
·
Hastanın ilaçlarını içtiğinden emin olmak için her
doz ilacı bir sağlık personelinin gözetiminde içirtmek en uygun yoldur. Buna
doğrudan gözetimli tedavi (DGT) denilir.
·
Tedavinin dispanserde ya da hastanede başlanması
gerekir. Aylık takiplerinin de dispanserde yapılması uygundur. Tedaviyi
sonlandırana kadar özenle sürdürmek gerekir.
KORUYUCU
TEDAVİ
- Verem
hastası ile teması olan kişide enfeksiyon gelişimini önlemek ve verem
enfeksiyonu olan kişide verem hastalığı gelişimini önlemek amacıyla
koruyucu ilaç tedavisi verilmektedir.
- Verem
hastasının aile bireyleri ve diğer temaslıları dispanserlerde ücretsiz
olarak muayene edilir ve gerekli tetkikleri yapılır.
·
Temaslı muayenesi sonucunda hasta olduğu tespit
edilenlere tedavi edilir.
·
Hasta olmayan fakat verem olma riski taşıyan
kişilere koruyucu ilaç tedavisi verilir.
·
Koruyucu ilaç tedavisi tek ilaçla ve 6 ay süreyle
verilir. Bu tedavinin hastalanmayı %90’a varan oranda önlediği bilinmektedir.
VEREM AŞISI
- BCG (BACİLLE CALMETTE GUERİN)
·
BCG aşısı özellikle çocuklarda kanla yayılan ve
ağır seyreden verem hastalığını önlemede çok etkilidir.
·
Ülkemizde BCG aşısı doğumdan sonra 2. ayını
bitiren bebeklere aile sağlığı merkezleri ve verem savaşı dispanserlerinde
ücretsiz olarak yapılmaktadır.
·
Aşı zamanı geçirilirse, 6 yaşa kadar yapılabilir,
ancak bu durumda önce tüberkülin deri testi (TDT-PPD) yapılması gerekir.
“HEDEFİMİZ VEREMSİZ BİR
TÜRKİYE VE DÜNYA”